Endodonti İşlemi
Endodonti, dişin iç kısmında (kök) bulunan ve pulpa dokusu olarak adlandırılan sinir, kan damarı ve bağ dokusu içeren bölüm ile periapikal (kök ucu çevresi) dokuda meydana gelen dental sorunlarla ilgilenen bilim dalıdır. Bu bilim dalı kapsamında yapılan ve geniş bir yelpazeye sahip olan bu işlemler endodonti işlemleri olarak bilinmektedir.
Pulpa dokusu, tedavi edilmemiş derin çürükler, tekrar eden dental problemler ve şiddetli darbedeler sebebiyle zarar görüp iltihaplanabilir ve tedavi edilmediği takdirde bu doku canlılığını kaybedebilir. Canlılığını yitirmiş pulpa diş etine de etki ederek şişmeye neden olurken kişileri çok şiddetli ağrılarla baş başa bırakabilir. Aynı şekilde, bu ağrı yüze, boyna ya da başa da sıçrayabilir. Diş kökünün bulunduğu bölgede kemik kaybı yaşanabilir. Bu gibi durumların önüne geçmek, başta bakteriyel sebeplerle olmak üzere dişte meydana gelmiş deformasyonları ve hasarları ortadan kaldırmak ve dişe işlevsellik kazandırmak için endodonti işlemlerinden biri tercih edilmektedir.
Endodonti Kapsamına Giren Uygulamalar
Endodonti işlemi şu uygulamaları içermektedir:
- Kanal tedavisi,
- Pulpada meydana gelen hastalıkların önlenmesi ve tedavisi,
- Endodonti tekrar tedavi,
- Endodontik cerrahi uygulamaları,
- Endodontik tedavi sonrası diş beyazlatılması,
- Travmaya bağlı oluşan diş hasarı tedavisi,
- Dental implantlar,
- İmplant destekli çene-yüz protezi,
- Çene kemiği patolojisi tanı ve tedavisi,
- Gömülü diş çekimi,
- Sabit tel tedavisi,
Bu uygulamaların yanı sıra endodonti işlemi, genel olarak kök kanal tedavisinin bir diğer adı olarak kullanılmaktadır. Başarı oranı %90 olan kanal tedavisi, dişteki kök kanallarının antiseptik bir madde yardımıyla bakterilerden arındırılmasını ve yeniden yapılandırılmasını içermektedir.
Hastalarımızdan gelen değerli yorumları sizinle paylaşıyoruz.
Ezgi Ilgaz,
Burcu Işık,
Sercan Öner,
Endodonti İşlemleri kimler tarafından yaptırılabilir?
Endodonti işleminin yapılmasının önerildiği belli bir yaş yoktur. Yenidoğan damak yarığı tedavisinde kullanılabildiği gibi, yaş alma ile dişte oluşan deformasyonlar için de endodonti işlemi kullanılabilmektedir. Bu tedavi her yaşta uygulanabilmekte fakat tedavi türü yaşa göre değişiklik göstermektedir.
Genellikle şu durumları yaşayan kişiler endodonti tedavisine ihtiyaç duymaktadır ve yapılan incelemeler sonucunda endodontik tedavi uygulanmaktadır:
- Sıcak ve soğuğa karşı uzun süreli bir hassasiyet hissetme,
- Dişin ilk renginden farklı bir renge bürünmesi,
- Çiğneme esnasında ağrı oluşumu veya çiğneme faaliyetini tam olarak yerine getirememe,
- Özellikle geceleri hissedilen, aniden başlayan diş ağrısı.
Tüm bunların haricinde hastanın genel sağlık durumunun endodonti işlemi için uygun olması gerekmektedir. Buna, işlem öncesinde hekim önderliğinde yapılan çeşitli sağlık testleri ile karar verilmektedir.
Hekim ve Sağlık Merkezinin Seçimi
Hangi tür endodonti uygulaması olursa olsun işleminin başarısı hekimin tecrübesine, kullanılan materyale ve işlem sırasında yararlanılan teknolojiye bağlıdır. Bu sebeple hem hekim hem de sağlık merkezinin seçimi bu işlem için oldukça büyük bir öneme sahiptir.
Hekim seçimi yapılırken, hekimin önceki hastalarının yorumları ve gerçekleştirmiş olduğu operasyonlar değerlendirilmelidir. Sağlık merkezinin seçiminde ise Türkiye, tüm diş cerrahisi uygulamalarında olduğu gibi endodonti işlemlerinde de iyi bir alternatif olarak öne çıkmaktadır. Başta İstanbul olmak üzere Türkiye’de endodonti işlemi başarıyla gerçekleştirilmekte, yüksek hasta memnuniyeti sağlanmakta ve sağlık turizminin tüm imkanları hastalara sunulmaktadır.
Endodonti İşlemi İşlemi Öncesi
Endodonti işlemi için en önemli evre, diş kökünün durumu ile bilgi sahibi olunan, ilk kontrol evresidir. Endodonti işlemine geçilmeden önce, bu evrede radyografi alınarak veya darbe, pulpa testiyle sorunlu diş ve bu dişin nasıl bir soruna sahip olduğu tespit edilmektedir.
Pulpa hastalıklarına neden olan ana faktör bakterilerdir ve kişinin endodontik bir diş uygulaması geçirmesi çoğunlukla pulpa dokuda bulunan bakteri yoğunluğuna ve dişin travmaya maruz kalıp kalmadığına bağlıdır. Bu da, işlem öncesinde yapılan tetkikler yoluyla belirlenmektedir.
Bunların yanı sıra, hastaların uygulama öncesinde yapması gereken özel bir işlem bulunmamaktadır. Yalnızca operasondan 1 saat önce yemek yemeye son verilmeli ve dişler temizlenmiş olmalıdır.
Endodonti İşlemi Süreci
Endodonti işlemleri lokal anestezi altında gerçekleştirilmektedir. Bu, diş hekiminin rahat bir şekilde çalışabilmesi ve hastanın kendini iyi hissederek işlem sırasında uygulamayı olumsuz yönde etkileyecek bir refleks göstermemesi için önemlidir. İşlemin ne kadar süreceği ise hangi uygulamanın yapıldığına ve bu uygulama sırasında nasıl bir yöntem tercih edildiğine göre değişiklik göstermektedir.
İşleme başlanmadan önce ağız boşluğunun dezenfekte edilmektedir. Bunun ardından endodontik tedavi sırasında dişin merkezinde, pulpa dokusunda yer alan ve enfekte olmuş sinir dokusu, zarar görmüş kan damarları ve diş sağlığını olumsuz bir biçimde etkileyen hücresel atıklar kök kanalından uzaklaştırılmakta, iplik gibi bir görünüme sahip olan dokular tek tek toplanmaktadır. Kök kanalı daha sonra, dezenfektan solüsyon ile zararlı mikroorganizmalardan temizlenmektedir. Bu temizleme aşaması, hasarın yeniden oluşmaması için son derece özenli bir şekilde tamamlanmalıdır. Temizleme işleminden sonra ortaya çıkan boşluk yüksek doku uyumu sağlayan ve sızdırmaz özelliği bulunan tıbbi bir madde ile doldurulmaktadır. Bu madde çoğunlukla, gutta percha olarak adlandırılan, esnek, kauçuktan yapılan ve şekil alabilmesi sebebiyle doldurulan bölgeye tam uyum sağlayan bir malzemedir.
Endodonti İşlemi Sonrası
Endodonti işleminden sonra, uygulama yapılan diş ağızdaki diğer dişlerle benzer bir işlev kazanmaktadır.
Endodontik işlemler sonrasında birkaç gün boyunca işlem görmüş bölgede hassasiyet ve dişin üzerine basıldığında ağrı oluşabilmektedir. Ağrının meydana gelmesi halinde bu durum, ağrı kesicilerle kolayca kontrol altına alınabilmektedir.
Hastanın işlem sonunda dikkat etmesi gereken hususlar şöyledir:
- Şeker içeren yiyecek ve içeceklerin bakteriler tarafından metabolize edilerek asit çıkardığı ve bu asidin dişe ve diş minesine zarar verdiği düşünüldüğünde hastanın işlem sonrası şekerli yiyecek ve içeceklerden uzak durması gerekmektedir.
- Endodonti uygulamasından sonra birkaç saat boyunca yemek yenilmemelidir. Bununla birlikte işlemin ardından çiğnenmesi zor, sert yiyecekler tercih edilmemelidir. Bu, dişe zarar vererek iyileşme sürecini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu sebeple yoğurt, yumurta ve balık gibi çiğnenmesi kolay, yumuşak dokuya sahip yiyecekler yenilmelidir.
- Ağız hijyeni sağlanmalı, diş temizliği aksatılmamalıdır. Bu, endodonti işlemiyle ulaşılan sonucun uzun ömürlü olması için önemlidir.
Bunların haricinde uygulamayı gerçekleştiren hekimin kişiye özel verdiği tavsiyeler dikkate alınmalıdır.
